۱۳۹۲ آبان ۳۰, پنجشنبه

91 - مفهوم قضا و قدر چیست ؟

پاسخ به : سوالات قرآن برای ترویج و نشر فرهنگ کتاب آسمانی 91
سوالات قرآن برای ترویج و نشر فرهنگ کتاب آسمانی 91
فرهیختگان خردمند با تفکر و تدبر در آیات قران بفرمایید مفهوم قضا و قدر در کتاب حکیم چیست ؟
وَإِن مِّن شَيْءٍ إِلاَّ عِندَنَا خَزَائِنُهُ وَمَا نُنَزِّلُهُ إِلاَّ بِقَدَرٍ مَّعْلُومٍ [الحجر : 21] و چیزی وجود ندارد مگر آنکه انبارهایش پیش ماست و نازلش نمیکنیم مگر به اندازه ای معین ﴿۲۱﴾

 
جواب : قضا و قدر چیست ؟
قضا در قرآن به معنی گذشتن ، گذراندن ، در گذشتن (مردن) ، قضاوت کردن ، ارج نهادن
إِنَّ رَبَّكَ يَقْضِي بَيْنَهُم بِحُكْمِهِ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْعَلِيمُ [النمل : 78] حتماً پروردگارت با حکم خود میان آنها قضاوت میکند و او عزتمند داناست ﴿۷۸﴾
قدر نیز به معنی اندازه و مقدار و اندازه گیری و اندازه کردن همچنین نیرو و توان و قدرت
إِنَّا كُلَّ شَيْءٍ خَلَقْنَاهُ بِقَدَرٍ [القمر : 49] البته که ما هرچیزی را به اندازه خلق کردیم
در دیدگاه سنتی هر اتفاقی را به خدا نسبت میدهند و آن را قضا و قدر می نامند و بوسیله ی آن ظلم ظالمان و ستمگران را به خدا نسبت می دهند و ان را خواست خدا می دانند این باور غلط را سلطه گران برای توجیه اعمال و ظلم خود در باور مردم ایجاد کرده اند تا بتوانند به ستم و ظلم بیشتری بپردازند و بهره برداری خود را از این باور غلط مردم بنمایند مثلآ مغها و پیر دیر ها و پیر مغانها برای توجیه ظلم و ستم شاهان هخامنشی و ساسانی در نظام طبقاتی به مردم می گفتند این که عده ای جزو طبقات پست هستند خواست خداست و اگر کسی پادشاه است و جزو طبقات ممتاز است خواست خداست و اینگونه مردم را فریب میدادند و انگیزه ی مبارزه با ظلم ستمگر را در انها از بین میبردند و اگر کسی نیز علیه نظام استبدادی دست به مبارزه میزد او را مخالف خواست خدا می خواندند و تکلیف کسی هم که مخالف خواست خدا بود چیزی غیر از مرگ نبود که گاهی به مرگ یک نفر منجر نمی شد و نزدیکان و خانواده و دوستان او را نیز می کشتند و از بین میبردند این دیدگاه ارتجاعی و سیاه ریشه ی اندیشه ی امروز ما را تشکیل میدهد که هر اتفاق ناگواری را به خواست خدا نسبت می دهیم در حالیکه قران بروشنی می گوید که هر اتفاق بدی که برای ما می افتد نتیجه ی عملکرد ماست >>>> مَّا أَصَابَكَ مِنْ حَسَنَةٍ فَمِنَ اللّهِ وَمَا أَصَابَكَ مِن سَيِّئَةٍ فَمِن نَّفْسِكَ وَأَرْسَلْنَاكَ لِلنَّاسِ رَسُولاً وَكَفَى بِاللّهِ شَهِيداً [النساء : 79]
و همینطور خداوند می گوید که در حال هیچ قومی و جماعتی و دسته ای تغییر ایجاد نمی کند مگر آنکه آنها خودشان تغییر کنند
............... إِنَّ اللّهَ لاَ يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُواْ مَا بِأَنْفُسِهِمْ .............. [الرعد : 11 ...........خدا در هیچ قومی تغییر ایجاد نمی کند مگر آنکه خودشان تغییر کنند..........11
قدر و تقدیر به معنی اینست که خدا هر چیزی را به اندازه ی معلوم مقرر داشته و قوانین خدا (سنت الله) در تمام پدیده های هستی ساری و جاری است تمام هستی بر اساس ریاضی استوار گشته از تعداد کهکشانها فاصله ی میان کرات و اجرام آسمانی و نوع حرکت آنها بدور خود و دیگر سیارات و ستاره ها همگی بر اساس دانش ریاضی که ما تا کنون شناخته ایم در حرکت هستند تا هسته و ذرات اتم و تعداد الکترونهای هر عنصر و ذره های بارداری که در هسته و الکترونها وجود دارند و مقداری از الکترونها که میتوانند در پیوندهای شیمیایی برای اتم ها با اتم های دیگرموثر باشند همگی بر اساس حساب و ریاضی خداوند است که بخشی از انها را به ما آموخته و ما بر اساس همین دانش اندازه گیری (قدر) به پیشرفت هایی در دانش دست پیدا می کنیم و برای فهم اینکه تقدیر به معنی اندازه دادن هرچیز در هستی است به آیه ی زیر دقت کنید
هُوَ الَّذِي جَعَلَ الشَّمْسَ ضِيَاء وَالْقَمَرَ نُوراً وَقَدَّرَهُ مَنَازِلَ لِتَعْلَمُواْ عَدَدَ السِّنِينَ وَالْحِسَابَ مَا خَلَقَ اللّهُ ذَلِكَ إِلاَّ بِالْحَقِّ يُفَصِّلُ الآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ [يونس : 5] او کسیست که خورشید را فروزان (روشنی بخش) و ماه را روشنایی (منعکس کنندۀ نوری) قرار داده و برای آن مکانهایی برای فرود محاسبه کردیم تا شما عدد سالها و حساب کردن را بدانید. خدا آن را (ماه و خورشید و محاسبات حرکتی آنها را )خلق نکرده است مگر به حقیقت . آیات را برای قومی که میدانند جدا میسازد﴿۵﴾
چنانچه مفهوم قدر را متوجه شده باشید مفهوم قضا نیز متوجه میشوید یعنی تمام این اندازه دادنها و نهادن قوانین در پدیده های هستی توسط خداوند گذرانده میشود و این عمل را قضا می نامند مثلآ اگر مولکول آب را در نظر بگیرید از دو اتم ئیدروژن به همراه یک اتم اکسیژن تشکیل شده و قوانین حاکم بر این اتمها و مولکول آب توسط خدا گذرانده شده (قضا) که در صفر درجه یخ میزند و تا صد درجه مایع است و در صد درجه بجوش می آید این اعداد و قوانین در حقیقت تقدیرو اندازه هاییست (قدر) که توسط خداوند نهاده شده و گذرانده میشود (قضا) و سنت الله بر این منوال است و مفهوم قضا و قدر درهستی همین است
و در مورد اعمال انسان که خوب و بد را شامل میشود اندازه گیری و تقدیر خداوند بدرستی اعمال خوب و بد را سنجش می کند آنها نوشته میشود و در کتاب انسان نوشته میشود و حساب و اندازه گیری میشود (قدر) و خداوند آنها را در روز حساب محاسبه و قضاوت می کند (قضا)
امید که باتوجه به آیات قران توانسته باشم مفهوم قضا و قدر را در ساده ترین شکل توضیح دهم برای بررسی بیشتر آیاتی از قرآن را برایتان در زیر می گذارم و اهل تحقیق میتوانند با جستجو در قران آیات بیشتری پیدا کنند که مفهوم قضا و قدر را تبیین میکنند
 برای ترجمه ی آیات می توانید از لینک زیر استفاده کنید
www.qurantarjome.blogspot.com 
لاَّ جُنَاحَ عَلَيْكُمْ إِن طَلَّقْتُمُ النِّسَاء مَا لَمْ تَمَسُّوهُنُّ أَوْ تَفْرِضُواْ لَهُنَّ فَرِيضَةً وَمَتِّعُوهُنَّ عَلَى الْمُوسِعِ قَدَرُهُ وَعَلَى الْمُقْتِرِ قَدْرُهُ مَتَاعاً بِالْمَعْرُوفِ حَقّاً عَلَى الْمُحْسِنِينَ [البقرة : 236]
ِلاَّ الَّذِينَ تَابُواْ مِن قَبْلِ أَن تَقْدِرُواْ عَلَيْهِمْ فَاعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ [المائدة : 34]
وَمَا قَدَرُواْ اللّهَ حَقَّ قَدْرِهِ إِذْ قَالُواْ مَا أَنزَلَ اللّهُ عَلَى بَشَرٍ مِّن شَيْءٍ قُلْ مَنْ أَنزَلَ الْكِتَابَ الَّذِي جَاء بِهِ مُوسَى نُوراً وَهُدًى لِّلنَّاسِ تَجْعَلُونَهُ قَرَاطِيسَ تُبْدُونَهَا وَتُخْفُونَ كَثِيراً وَعُلِّمْتُم مَّا لَمْ تَعْلَمُواْ أَنتُمْ وَلاَ آبَاؤُكُمْ قُلِ اللّهُ ثُمَّ ذَرْهُمْ فِي خَوْضِهِمْ يَلْعَبُونَ [الأنعام : 91]
هُوَ الَّذِي جَعَلَ الشَّمْسَ ضِيَاء وَالْقَمَرَ نُوراً وَقَدَّرَهُ مَنَازِلَ لِتَعْلَمُواْ عَدَدَ السِّنِينَ وَالْحِسَابَ مَا خَلَقَ اللّهُ ذَلِكَ إِلاَّ بِالْحَقِّ يُفَصِّلُ الآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ [يونس : 5]
اللّهُ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشَاءُ وَيَقَدِرُ وَفَرِحُواْ بِالْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَمَا الْحَيَاةُ الدُّنْيَا فِي الآخِرَةِ إِلاَّ مَتَاعٌ [الرعد : 26]
فَإِذَا قَضَيْتُم مَّنَاسِكَكُمْ فَاذْكُرُواْ اللّهَ كَذِكْرِكُمْ آبَاءكُمْ أَوْ أَشَدَّ ذِكْراً فَمِنَ النَّاسِ مَن يَقُولُ رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا وَمَا لَهُ فِي الآخِرَةِ مِنْ خَلاَقٍ [البقرة : 200]
هَلْ يَنظُرُونَ إِلاَّ أَن يَأْتِيَهُمُ اللّهُ فِي ظُلَلٍ مِّنَ الْغَمَامِ وَالْمَلآئِكَةُ وَقُضِيَ الأَمْرُ وَإِلَى اللّهِ تُرْجَعُ الأمُورُ [البقرة : 210]
فَلاَ وَرَبِّكَ لاَ يُؤْمِنُونَ حَتَّىَ يُحَكِّمُوكَ فِيمَا شَجَرَ بَيْنَهُمْ ثُمَّ لاَ يَجِدُواْ فِي أَنفُسِهِمْ حَرَجاً مِّمَّا قَضَيْتَ وَيُسَلِّمُواْ تَسْلِيماً [النساء : 65]
فَإِذَا قَضَيْتُمُ الصَّلاَةَ فَاذْكُرُواْ اللّهَ قِيَاماً وَقُعُوداً وَعَلَى جُنُوبِكُمْ فَإِذَا اطْمَأْنَنتُمْ فَأَقِيمُواْ الصَّلاَةَ إِنَّ الصَّلاَةَ كَانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ كِتَاباً مَّوْقُوتاً [النساء : 103]
قُل لَّوْ أَنَّ عِندِي مَا تَسْتَعْجِلُونَ بِهِ لَقُضِيَ الأَمْرُ بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ وَاللّهُ أَعْلَمُ بِالظَّالِمِينَ [الأنعام : 58]
وَلِكُلِّ أُمَّةٍ رَّسُولٌ فَإِذَا جَاء رَسُولُهُمْ قُضِيَ بَيْنَهُم بِالْقِسْطِ وَهُمْ لاَ يُظْلَمُونَ [يونس : 47]
وَلَقَدْ بَوَّأْنَا بَنِي إِسْرَائِيلَ مُبَوَّأَ صِدْقٍ وَرَزَقْنَاهُم مِّنَ الطَّيِّبَاتِ فَمَا اخْتَلَفُواْ حَتَّى جَاءهُمُ الْعِلْمُ إِنَّ رَبَّكَ يَقْضِي بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِيمَا كَانُواْ فِيهِ يَخْتَلِفُونَ [يونس : 93]
وَأَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّهَا وَوُضِعَ الْكِتَابُ وَجِيءَ بِالنَّبِيِّينَ وَالشُّهَدَاء وَقُضِيَ بَيْنَهُم بِالْحَقِّ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ [الزمر : 69]
وَتَرَى الْمَلَائِكَةَ حَافِّينَ مِنْ حَوْلِ الْعَرْشِ يُسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَقُضِيَ بَيْنَهُم بِالْحَقِّ وَقِيلَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ [الزمر : 75]
وَاللَّهُ يَقْضِي بِالْحَقِّ وَالَّذِينَ يَدْعُونَ مِن دُونِهِ لَا يَقْضُونَ بِشَيْءٍ إِنَّ اللَّهَ هُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ [غافر : 20]
وَلَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ فَاخْتُلِفَ فِيهِ وَلَوْلَا كَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِن رَّبِّكَ لَقُضِيَ بَيْنَهُمْ وَإِنَّهُمْ لَفِي شَكٍّ مِّنْهُ مُرِيبٍ [فصلت : 45]
وَمَا تَفَرَّقُوا إِلَّا مِن بَعْدِ مَا جَاءهُمُ الْعِلْمُ بَغْياً بَيْنَهُمْ وَلَوْلَا كَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِن رَّبِّكَ إِلَى أَجَلٍ مُّسَمًّى لَّقُضِيَ بَيْنَهُمْ وَإِنَّ الَّذِينَ أُورِثُوا الْكِتَابَ مِن بَعْدِهِمْ لَفِي شَكٍّ مِّنْهُ مُرِيبٍ [الشورى : 14]
وَآتَيْنَاهُم بَيِّنَاتٍ مِّنَ الْأَمْرِ فَمَا اخْتَلَفُوا إِلَّا مِن بَعْدِ مَا جَاءهُمْ الْعِلْمُ بَغْياً بَيْنَهُمْ إِنَّ رَبَّكَ يَقْضِي بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِيمَا كَانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ [الجاثية : 17]
وَقَالَ الشَّيْطَانُ لَمَّا قُضِيَ الأَمْرُ إِنَّ اللّهَ وَعَدَكُمْ وَعْدَ الْحَقِّ وَوَعَدتُّكُمْ فَأَخْلَفْتُكُمْ وَمَا كَانَ لِيَ عَلَيْكُم مِّن سُلْطَانٍ إِلاَّ أَن دَعَوْتُكُمْ فَاسْتَجَبْتُمْ لِي فَلاَ تَلُومُونِي وَلُومُواْ أَنفُسَكُم مَّا أَنَاْ بِمُصْرِخِكُمْ وَمَا أَنتُمْ بِمُصْرِخِيَّ إِنِّي كَفَرْتُ بِمَا أَشْرَكْتُمُونِ مِن قَبْلُ إِنَّ الظَّالِمِينَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ [إبراهيم : 22]
وَلاَ تَطْرُدِ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُم بِالْغَدَاةِ وَالْعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُ مَا عَلَيْكَ مِنْ حِسَابِهِم مِّن شَيْءٍ وَمَا مِنْ حِسَابِكَ عَلَيْهِم مِّن شَيْءٍ فَتَطْرُدَهُمْ فَتَكُونَ مِنَ الظَّالِمِينَ [الأنعام : 52]
وَإِن مَّا نُرِيَنَّكَ بَعْضَ الَّذِي نَعِدُهُمْ أَوْ نَتَوَفَّيَنَّكَ فَإِنَّمَا عَلَيْكَ الْبَلاَغُ وَعَلَيْنَا الْحِسَابُ [الرعد : 40]
وَجَعَلْنَا اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ آيَتَيْنِ فَمَحَوْنَا آيَةَ اللَّيْلِ وَجَعَلْنَا آيَةَ النَّهَارِ مُبْصِرَةً لِتَبْتَغُواْ فَضْلاً مِّن رَّبِّكُمْ وَلِتَعْلَمُواْ عَدَدَ السِّنِينَ وَالْحِسَابَ وَكُلَّ شَيْءٍ فَصَّلْنَاهُ تَفْصِيلاً [الإسراء : 12]
فَسَوْفَ يُحَاسَبُ حِسَاباً يَسِيراً [الانشقاق : 8
إِنَّهُمْ كَانُوا لَا يَرْجُونَ حِسَاباً [النبأ : 27
ثُمَّ إِنَّ عَلَيْنَا حِسَابَهُمْ [الغاشية : 26]

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر